top of page

© Copyright 2023 Su CHIZONEDDU Web de Sardus.Filius. 

 

​   Sa civiltade moderna s'est mustrada in s'Istoria comente una vera e propria anomalia, in s'istoria est, difatis, s'unica, in mesu de totu sas chi connoschimos, chi si siat isvilupada in d'unu sensu puramente materiale, sa sola, aterusì, chi no si fundet subra perunu principiu de ordine superiore.
Tal' isvilupu, chi sighit da paritzos seculos e pared' acelerende semper' de pius, est 'istad' accumpagnadu da una regressione intelletuale chi si mustrat semper' pius inabile a cumpensare su chi s'est perdidu.
Semus cussentes in modu perfettu chi su chi semus susteninde tenzat su drotu de andare contr' a tzeltas abitudines acquisidas (de sas cales nos podimos illìerare cun difficultade), ma no si tratat de innovare - tot' ateru - si tratat, a su contrariu, de torrar' a sa tradizione da inue nos semus iscostados, de torrar' a agattare su chi s'est perdidu.​​​​​​​​
Oe si cuminzad' a paventare sa possibilidade de una "rettific'azione" de sa mentalidade cuntemporanea, calchi cosa chi si mustrat che una debile lughe in mesu de siscuru attuale.​
In sos tempos antigos, cando sas sociedades no' fun' dominadas da sos mitos de "s'efficientzia" e de "sa produttividade" (proprias de sa CULTURA TECNOLOGICA), dogni populu connoschiad' una pluralidad' 'e LIMBAZOS de grande ispessore semanticu, e impreaian' modalidades espressivas differentes a sigundas de SU LOGU, de SU TEMPUS, de SA SITUAZIONE inue s'agataiana o, a sigundas de su referente, de sa comunicazione o de s'argumentu, chi deviat esser' "argumentu de s'arrejonu".
Dogni situazione, dogni cuntestu, dogni argumentu richiediad' un istile, unu vocabulariu, una modalidad' 'e espressione, un'intonazione particolare de sa 'oghe, unu timbru adatu.
Un'ammentu de cust'antiga "arte sacra 'e su narrer'" restad' ancora oe, cun totu s'incantu e sa sacralidade sua, in sa narrazione de unu "mitu" (da su grecu mythos = paraula) o de "una faula" (chi no est mai "veridadosa")!
Po no narrer' faulas su sardu s'hat inventadu sos "Contos", inue si naraian' sas istorias e sas paristorias. No s'ischit si esseran' faulas o nono, fun' cosas chi si fun' intesas nende da "fulànu", da cuddu nendel' a cudd'ateru chi lu fud' iscultende.  Si los abaidas in cara los bies in oggios ..... a si no paren' chi los sian' bidinde.

---

     S'Art' 'e sa retorica (alias s' Art' 'e su narrer') fu' cunsiderada finas a pagos annos faghet, finas in sa cultura nostra (erede de sa cultura classica a indiritziu iscientificu), in su noveru de sas artes liberales, bagagliu chi risultad' indispensabile de dogni homine coltu. Narrer' una "faula" cheret narrer' chi s'intrat in d'un' ambitu comunicativu cumpletamente differente da sa 'e sa vida reale chi si movet intro sa meccanica de sos accadimentos, si cread' un' atmosfera particulare. Chie retzit sa faula est trasportadu in su tempus e in su logu de su contu, si tue l'osservas e l'abaidas in cara ti rendes contu de comente si che .... palzad' inie: In su tempus de cando "Berta filaiat", de su "... b'aìad' una 'olta ....", chi est su tempus de s'eternu presente, logu meravigliosu e segretu a inue s'Omine aspirat comente logu ch' est a issu destinadu, ideale.     
Sa "faula e su Mitu tenen' particolar' importanzia in sas culturas inu' est ancora 'ia sa tradizione orale, inue chie narad' est una figura de grande prestigiu.
Oe però, cuss' Omine (ch'est su pius evolvidu in su pianu de sa tecnologia) no est pius bonu a agatare rispostas apagantes a sos proprios "puite", e, protzedinde in "sa chilca sua" s'ilmentrigat sa dimanda fundamentale: CHI' EST S' OMINE? CAL' EST SU RAPPORTU SOU CUN SU COSMO, CUN SAS COSAS VISIBILES e COSAS INVISIBILES? 





 

  Su CHIZONEDDU Web

 

de SARDUS.FILIUS.
bottom of page